Ella de Búrca

° België, 1986

leeft en werkt in Brussel en Gent — België

Ella De Búrca nam deel aan Coup de Ville 2016. Deze tekst verscheen in de catalogus.

Centraal in het werk van Ella de Burca staat de relatie tussen het spreken en het doen, een proces waarbij de taal als object wordt behandeld en vice versa. Door die posities om te keren en andere functies toe te kennen, komen de subjectiviteit van het geheugen en de kracht van de interpretatie bloot te liggen. Dat blijkt uit een van haar vroegere werken, ‘The Pull’. Door middel van een gedicht en luchtacrobatiek eert ze de vrouwelijke overlevingsdrang in een patriarchale tijd, waarbij de taal de snelheid van de bewegingen bepaalt. Toch behoren haar installaties met hun allure van een theatersetting en strikt geregistreerde performances tot de wereld van de beeldende kunsten en niet tot die van het theater.

In een woonhuis, verborgen achter een winkelpand, loodst de kunstenares de bezoeker tijdens Coup de Ville terug naar het tijdperk van het werkpaard. Die keuze is niet lukraak en komt voort uit de aanwezigheid van een immense paardenstalling in de tuin achter deze woning. Tot een stuk in de 20e eeuw stoelde de economische sector op het trekpaard en landbouw, posterijen, transport, havenarbeid en industrie waren er afhankelijk van. Langzaam maar zeker werd het dier vervangen door levenloze machines. In dezelfde golf van mechanisatie en motorisering verdwenen ook tal van beroepen, werktuigen en materialen.

Ella de Burca ensceneert dat tijdsgewricht in de voormalige paardenstalling. Alle rekwisieten en decorstukken zijn aanwezig; enkel
de hoofdprotagonist, het paard, ontbreekt. In het woongedeelte vormt het paardentuig het onderwerp van haar fotogrammen. Onderwerp en gekozen medium versterken elkaar. Met de industrialisatie ontstond immers ook het fototoestel. Ella de Burca fotografeert echter zonder camera: de afdruk van een voorwerp op lichtgevoelig materiaal leidt tot een fotogram. De grillige, witte vormen op een zwarte achtergrond doen echter vermoeden dat het om Arabische kalligrafie gaat of verwijst naar de radicale retoriek van Islamitische Staat. Ook hier onderzoekt Ella de Burca hoe objecten die tot het verleden behoren, een nieuwe hedendaagse interpretatie krijgen. Verleden (de nagebouwde stal) en heden (de nieuwe betekenis van oude objecten) gaan daarbij hand in hand.